Իրերայաջորդ վեց բաժիններով պիտի հրապարակենք Սեդա Գրիգորեանի ԱՄԱԼԻԱ ԾՈԾԱՆ իրական կեանքէ առնուած պատմուածքը:Գնահատելի շորթ սթորի՝ եւ նիւթով և ոճով:
«Նշանակ»
«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«
5 Հոկտեմբեր, 1991։ Պէյրութ - Դամասկոս - Երեւան։ Ոդիսական ճամբորդութիւն։ Առաջին անգամ ըլլալով ոտք կը կոխեմ հայրենի հող՝ իբրեւ Երեւանի Պետական Համալսարանի ուսանող։ Դասերը թէեւ ամիսէ մը ի վեր սկսած են, բայց իմ կեցութեանս վայրը չէ ճշդուած տակաւին։ Սկզբունքով պէտք է հաստատուիմ Համալսարանին պատկանող Բ. Նորքի (2րդ Մասիւ) հանրակացարաններէն թիւ 4 մասնաշէնքի երկրորդ կամ երրորդ յարկի սենեակներէն մէկուն մէջ։
Սկզբունքո՛վ...
Իրողական գետնի վրայ սակայն, ամբողջ տասը օրէ ի վեր կը թափառիմ ապարդիւն։ Երեւանի մէջ ո՛չ ազգական, ոչ ալ յարմարութիւններ ունեցող բարեկամներ ունիմ։ Կը գիշերեմ հոս-հոն, նոր դասընկերներու կարգադրութեամբ, եւ ուրեմն ամէն օր պէտք է հասնիմ Համալսարան՝ ինծի անծանօթ ճամբաներէ, որովհետեւ հանրակացարանին պարէտը (ռուսերէն՝վարիչ) Հայաստան հասնելուս երրորդ օրն իսկ «բղաւած» էր երեսիս.
- Աղջի՛, հլա մի կերպ եոլա գնա՛, հիմի դատարկ սենեակ չկա՜յ...
Սփիւռքահայ ուսանողներուն եթէ մտիկ ընես, երկրորդ յարկն իսկ չորս ազատ սենեակներ կան, բայց պարէտը չի լսեր քեզ, այլ կը գոռայ նոյն թոնով.-
- Չունե՛մ ասի չէ՜... դատարկ սենեակ չունե՛մ, չե՞ս հասկանում ինչ ա՜...
*
* *
Քանի մը օրուան ծանօթութիւնս տեղացի բարեկամուհիիս՝ Լիայի հետ, լուծում բերաւ թափառական վիճակիս.-
- Արի մի սենեակ վարձի, մինչեւ Հանրակացարանում տեղ դատարկուի...
Այդպէս ալ եղաւ։ Փրոսփէքթի •գլխաւոր շուկային կռնակի բարձրայարկ շէնքերէն մէկուն մէջ բնակող Լիան կեցութիւնս ապահովեց իրենց տան մօտ •գտնուող սեփական բնակարանի մը մէջ, ուր կ'ապրէր 70 տարեկան Ամալիա ծոծան (ռուսերէն՝ մօրքուր), Լիային դրացուհիին մայրը.
- Ամալիա ծոծան թոշակի ելած կուլտուրական (ռուսերէն՝ քաղաքակրթուած) կին է։ Գիշերները մենակ չքնելու համար հաւանեց որ մօտը մնաս։ Անկողնում պառկած է, ամառը ընկաւ, եւ կոնքի ոսկորը վնասուեց։ Առանց էդ էլ նա արդէն հիւանդ կին է։ Հիմի էլ չի կարողանում քայլել։ Հարեւանուհուս մայրն է, նա է խնամում մօրը։ Ամբողջ օրը աղջիկը կը մնայ մօր մօտ, բայց •գիշերները •գալիս է տուն։ Հօ նա էլ ընտանիքի տէր է, ամուսին-երեխայ ունի։ Էսպէս յարմար կÿըլլի։ Ամալիա ծոծան •իշերները մենակ չի մնայ, դու էլ մի առժամանակ քնելու տեղ կÿունենաս։ Հենց Քաղաքի կեդրոնում էլ կը լինես, հեշտութեամբ կարաս թրելըպիւսով (ռուսերէն՝ ելեկտրական փոխադրակառք) Համալսարան գնալ, շուկան էլ մօտդ ա, ինչ ուզում ես կարաս եփել-ուտել։ Մի բանի էլ որ կարիք ունենաս՝ մեզ դիմելու չքաշուես,- կարգադրեց Լիան։
Նոյն գիշերն իսկ քանի մը պայուսակ շալկած, տեղատարափ անձրեւին հետ յայտնուեցանք Ամալիա ծոծային դրան սեմին։ Մետաղեայ ձայն մը լսուեցաւ ներսէն.
- Մտէ՛ք, մտէ՛ք, դուռը բաց ա։
Լիան ու ես հրեցինք դուռը եւ կոխեցինք տախտակամածը։ Տան խոհանոցն էր՝ ջերմ ու լուսաւոր։ Անդին՝ սենեակին ձախին պառկած էր սպիտակ մորթով, նիհարակազմ, կլոր դէմքով կին մը, որուն դիմագծերը թէեւ տարիներու բեռան տակ կնճռոտած էին, բայց չէին կորսնցուցած իրենց նրբութիւնը։ Կնոջ աչքերը սառած էին, •գրեթէ անկենդան, որովհետեւ ան իր ուշադրութիւնը աւելի մեր ձայնին կեդրոնացուց, քան մեր դէմքերուն։
Ամալիա ծոծան թեթեւ մը բարձրացաւ, «ախ» մը քաշեց, ապա բարձին տակէն դուրս բերաւ հնամաշ ակնոց մը, զետեղեց աչքերուն, «էսպէս աւելի լաւ ա» մրթմրթաց եւ ձեռքով նշան ըրաւ, որ նստինք անկողինին մօտ դրուած սեղանին զոյգ աթոռներուն, «համեցէք, համեցէք» ըսելով։
Բարեւելէ եւ որպիսութիւն հարցնելէ ետք Լիան զիս ներկայացուց կնոջ.
- Ծոծա, էս էն աղջիկն ա, որի մասին խօսել էի քեզ, Պէյրութից ա, եկել ա Համալսարանում սովորելու։
Ծոծան թեթեւ մը ժպտաց, ապա իմ կողմս դառնալով հարցուց.
- Պա անո՞ւնդ ոնց ա, ազիզ ջան։
- Սեդա, Գրիգորեան Սեդա,- պատասխանեցի վախվխելով։
Շար. 1
«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»
0 comments:
Հայտնեք Ձեր կարծիքը՝