ԳԼՈՒԽ Զ.
Գնացքի մէջ` Կարսէն Գիւմրի.
Գիւմրին եւ իր «Սադը».
Վահան Ջալլաթեան.
Վաղոն եւ Վաղոյի «պատուալը».
Բիձան եւ պահեստանոցի թալանը.
Գէորգի «նոմերաները»
Յովհաննէս մակարեան, Երկաթ, վաղարշակ.
Ախլաթի դերը եւ անոր նշանակութիւնը.
Սիմոն Զաւարեան. Դասախօսութիւն.
Չարքազի ձորի մէջ.
Կ’երթամ Երեւան
Ճիշդ այն վայրկեանին երբ կայարանի պաշտօնեան կը կանչէր` «երկրորդ զանգ, Կարս-Ալեքսանդրապոլ», ես ու Սերգէյը գնացքի մէջ ձգեցինք մեզ:
Գնացքի առջեւ կը ճեմէր ցարական ժանտարմը, թուրը կողքին, շպոռները (կօշկախթանները) ոտքին զնզնգացնելով, թէեւ տեղը չէր հեծելազօրքի եւ ձի ալ չկար իր տակին: Ան ծուռ ծուռ կը նայէր մեզի, մենք ալ պատուհանէն կը դիտէինք այդ պետական աքլորը:
Մէկ վայրկեան յետոյ հնչեց երրորդ զանգը եւ գնացքը «փըշ-փուշ, փըշ-փուշ» ընելով, շարժուեցաւ դըխկըր-դուխկուր, քանի գնաց արագացուց իր ընթացքը եւ յոտոյ ալ սկսաւ վազել:
Գնացքին մէջ էր ե՛ւ Յակոբը (Չիլինգարեան), որ մեզ համար տեղ էր բռնել: Իր դէմը նստած էր ալեքսանդրապոլցի կին մը, կարմիր չուխա (կերպաս) գոգնոցով, շուրջը ոսկեզօծ բանուած, եւ կապոյտ ջիւբբան (վերարկուն) հագին, կլապիտոնով (ոսկեզօծ թել) բանուած: Կրծկալը վարդերու, վռճերու (ժանեակ) մէջ էր կորած. ծածկած էր իր կուրծքը: Գլուխը` կտուց շերիտը (կանացի գլխնոցի ճակտի մաս) կապած, մարգարիտի եւ ոսկու մէջ կորած եւ բոլորը թափանցիկ չիքիլայով (քողով) շնորհալի ծածկուած: Թեւերուն` ոսկի խալխալը (ապարանջան), մատներուն` փայլուն մատանի: Եւ այդ բոլորը միասին, կարծես կենդանի գանձարան մը լինէր: Կինը կուռքի նման էր, բայց կը շնչէր, կուրծքը կը բարձրանար, կ’իջնէր եւ կը հեւար: Իր շագանակագոյն աչքերը տիրաբար այս ու այն կողմը կը նայէին եւ երբեմն ալ ինք իր կողքինի հետ կը խօսէր:
Կողքինը իր ամուսինն էր, որ նոյնպէս տեղին հարազատ, բայց օտարին տարօրինակ հագուստ-կապուտ ունէր: Մեր երկար բուկ կօշիկներու դիմաց, ան ոտքին եամանի չուստեր ունէր, մինչեւ ծունկերը ճերմակ գուլպաներ քաշած: Ծնկերուն տակը գուլպաները կապած էր գործուած գոյնզգոյն շերիտով (թել) մը ծայրէն կախուած պուխերով (ծոպ): Շալվարը լայն էր, մէջը փոքրիկ մարդ մը կրնար պահուիլ: Հագին արխալուխ (բաճկոն) կը, կուրծքը ծածկող: Վրան քաշած էր չերքէզկան, մէկ թեւը հագած, միւսը` ոչ: Միայն գլխարկն էր, որ սովորական էր, ռուսական ֆուրաժկան, տափակ, անչոռնի, իբր վկայ ռուս քաղաքակրթութեան եւ անոր հպատակութեան: Զարդարանք չունէր. այդ` կնկան գործ էր: Միայն թէ մէջքին կը կրէր արծաթեայ ծանր ու լայն գօտի մը եւ շղթայ մը արծաթեայ, ծայրին` ժամացոյց որուն բանալին վզէն էր կախուած եւ լանջին փռուած: Իր մօրուքն էր իր զարդարանքը, բոցի պէս կարմիր, կարծես հինայով ներկուած: Բայց բնական էր:
Շար.56
«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»
0 comments:
Հայտնեք Ձեր կարծիքը՝