Յայտարարութիւն

Sunday, February 5, 2012

Նշան Պասմաճեանի սրտի խօսքը արտասանուած Գէորգ Աբէլեանի յիշատակին տեղի ունեցած յուշահանդէսին Քեսապ:

Քեսապի Սահակեան սրահի բոլոր աթոռները գրաւուած էին հանդիսատեսներով , որոնք եկած էին իրենց յարգանքը արտայայտելու համագիւղացի հանգուցեալ Գէորգ Աբէլեանին իր յիշատակին նուիրուած հանդէսին առիթով՝ կազմակերպուած Համազգայինի Համօ Օհանջանեան մասնաճիւղի վարչութեան կողմէ :
Բացման խօսքը կատարեց վարչութեան անդամուհի ՝ Տիկին Վարդենի Աղպաշեան-Դանիէլեան : Գէորգ Աբէլեանի կենսագրականը կարդաց Օրդ. Մեղրի Աբէլեան: Սրինգով հանդէս եկաւ Պրն. Կարօ Չէրչիկեան եւ ասմունքեց Օրդ. Վանա Դանիէլեան: Այս երկու տաղանդաւոր երիտասարդները պէտք է կատարելագործութեան հասցնեն իրենց սրնգահարի եւ ասմունքողի տաղանդները: Օրուան բանախօսն էր Տիկին Սիլվի Աբէլեան-Ճղըլեան , որ ներկայացուց Գէորգ Աբէլեան գրագէտը , կատարելով գրական բարձր մակարդակի վերլուծում : Փափաքելի է որ այս հոյակապ աշխատանքը հրապարակուի եւ սեփականութիւն դառնայ գրասէր ինչպէս նաեւ Գէորգ Աբէլեանի գրականութիւնը արժեւորող հասարակութեան: Տիկին Անի Չիւրիւքեան- Աբէլեան ընթերցեց հատուած մը Գէորգ Աբէլեանի «Աննա Հարսը» վէպէն : Նշան Պասմաճեան արտասանեց իր սրտի խօսքը , որուն պատճէնը հրապարակուած է www.nshanag.net ի մէջ: Փակման խօսքը կատարեց Արժ. Տէր Միւռոն Քահանայ Աւետիսեան , որմէ ետք ան «Պահպանիչ»ով փակեց հանդիսութիւնը:
Շնորհաւորելի է Համօ Օհանջանեան մասնաճիւղի վարչութեան այս գեղեցիկ ձեռնարկը : Կը մաղթեմ որ գրական հաւաքներու առիթները աւելնան , ի ծառայութիւն հայ դպրութեան եւ որպէս զարգացման խթան քեսապահայ գրասէրներուն:
«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»


Արժանապատիւ Տէր հայր , Յարգարժան Պատուելի , Պատուարժան Ազգային ղեկավարութիւն եւ թանկագին համագիւղացիներ,

Չէի կարծեր թէ օր մը , այս մեծ մարդուն նուիրուած յուշահանդէսին , պատիւը պիտի ունենայի երկու խօսք արտասանելու իր մասին ,անձի մը , որուն վաստակին հսկայութեան քով՝ ես գաճաճ եմ: Ի սրտէ շնորհակալութիւն կը յայտնեմ տրուած պատիւին համար յարգարժան կազմակերպիչներուն՝ Համազգայինի Համօ Օհանջանեան մասնաճիւղի վարչութեան :

Մեկ ժամ առաջ հոգեհանգստեան պաշտօն կատարեցինք մարդու մը , որուն հոգին կ'ապրի մեր մէջ , որուն ոգին միշտ պիտի ճախրէ այս լեռներուն ու անտառներուն մէջ ու ամէն օր պիտի թակէ մեր դռները , մեզի ՝ քեսապցիներուս յիշեցնելով մեր պատկանելիութիւնը :

Հայ իրականութեան մէջ Գէորգը նախակարապետ կարելի է սեպել գրականութեան վերածելու այն իրականութիւնը , թէ կարելի է ոտքի վրայ ըլլալ , շնչել ու գործել բայց չդադրիլ նահատակ մը ըլլալէ : Ցկեանս նահատակութիւն: Բառերու ինչ ճիշտ ընտրանք...Այս առիթով,այս բեմէն , յետ մահու , պիտի ուզէի երախտագիտական զգացումներս արտայայտել եւ շնորհակալութիւն յայտնել Գէորգին՝ յանուն հանգուցեալ Հօրս ու մօրս, քոյրերուս , ընտանիքիս անդամներուն , որ քրոջս Ռիթային «Հօրս ոդիսականը» պատմուածքը ներառեց իր գիրքին մէջ անմահացնելով Ուսումնասիրաց Միացեալ Վարժարանի ներկաներէն շատերուս սիրելի տնօրէն՝ Ժօզէֆ Պասմաճեանի յիշատակը:
Կենդանի , սակայն նահատակութեան դատապարտուածներու մասին վկայութիւն տալու գրական նոր դպրոց մը բացաւ , նոր սեռ մը սկսաւ Գէորգը : Կրնամ ինքնավստահ յայտարարել , որ իր այս նախաձեռնութեան հետեւողներ ունեցաւ եւ պիտի ունենայ շատ: Իր օրինակով , այլ դաշտի մէջ , տաղանդաւոր բեմադրիչ Սուզան Խարտալեան հրապարակ նետեց «Տատիկիս Դաջուածքները» վաւերագրական յուզիչ ֆիլմը , ուր ցկեանս նահատակ կիներու , բռնաբարուած հայ աղջիկներու , մարմնային ու հոգեբանական ցկեանս տառապանքի ենթարկուած հազարաւոր հայուհիներու մասին է խօսքը : Իմ կարծիքով , պիտի չըլլար Սուզանը եթէ չըլլար Գէորգը: Այսօրուան ձեռնարկին իբր շարունակութիւն եւ ի պատրաստութիւն Եղեռնի հարիւրամեակի նուիրուելիք ձեռնարկներուն , զորս սկսած են արդէն այլուր, պիտի առաջարկէի , որ Սուզանին ֆիլմը ցուցադրուէր այստեղ , բեմադրիչին ներկայութեամբ :
Գէորգը այն գրագէտն է , որ մօտ յիսուն տարի անընդմէջ գիւղագրեց ու գովերգեց Քեսապը Սփիւռք շաբաթաթերթի, Բագին Ամսագրի, Ազդակի , Այգի եւ այլ թերթերու մէջ եւ , 1968ին , իր Հէլէ Քեսապով , ճամբան բացաւ այն քեսապաշունչ ու քեսապահամ պատմուածքներու գիրքերուն ՝ Աննա Հարսը, Մաքարոնի Թիլէկ Թիլէկ, Պէյրութ, Նետենք Բռնենք եւայլն , որոնցմով ան կրցաւ զինք գրագէտ ծնող գիւղին՝ իր պարտքը վերադարձնել: Երանի իւրաքանչիւրս կարենայինք մեր պարտքէն մասնիկ մը վերադարձնել մեր աննման գիւղին... Գէորգը ուր որ գնաց Քեսապը իր ուսերուն շալկած պտտցուց : Պէյրութի մէջ «Քեսապցի Ճորճն» էր , Այնճարի մէջ տասնեակ տարիներ՝ «Քասպուցէն» , «Սփիւռք« շաբաթաթերթի խմբագիր Սիմոն Սիմոնեանի համար «մեր երիտասարդ Քեսապցի Գէորգն» էր , Բագինի պատասխանատուները երբ զինք տեսնէին փունջ մը մրոտած թուղթ իր ձեռքերուն մէջ ՝ գիտէին թէ այնտեղ Քեսապն էր պահուած , այդ թուղթերուն վրայի մելանին մէջ Քեսապի ջուրն էր խառնուած:
Գէորգ ը ինծի համար գրագէտ մը չէ միայն, ան իմ աչքին՝ հաստատութիւն մըն է , հիմնարկ մըն է մէկ պաշտօնեայով , եւ այդ պաշտօնեան , միս մինակ , ընտանիք պիտի պահէ , սերունդ պիտի կրթէ , հանրային ծառայութիւն պիտի ընէ , եւ ըսել , որ օրուան 24 ժամերը տակաւին չեն վերջացած ՝ պիտի գրէ ու գրականութիւն ստեղծէ , գիրք գրէ քաշելով գիրքի մը երկունքին բոլոր տառապանքները ՝ գիրքերուն նիւթը գտնելէն , անոնց վաւերականութիւնը ստուգելէն մինչեւ մեկենասներ գտնելը , ապա ծախսերը ամբողջացնելու համար գումարներ ալ յատկացնելը . իսկ ինչո՞ւ ... , որպէսզի գիրքը օրին հասնի մեզի ՝ այսինքն գիրք կարդալ չսիրողներուս , գիրքի արժէքը ընդհանրապէս չգիտցողներուս: Այո , միս մինակ...: 2012ը Հայ Գիրքի տարի է , սիրելի Գէորգ : Քու հոգեհարազատ տարիդ ՝ իսկ դուն չկաս... Աւա~ղ , պիտի չկարենանք քեզի հետ , քու կողքիդ զայն վայելել: Ի՞նչ ոգեւորութիւն պիտի ցոյց տայիր եթէ ֆիզիքապէս ներկայ ըլլայիր եւ որքան փայլք պիտի շնորհէիր «Հայ Գիրքի տարուան» քու գրական միջամտութիւններովդ ու կազմակերպելիք հանդիսութիւններովդ:
Մօտիկ բարեկամ մը հարց կուտար վերջերս, թէ Գէորգը ինչպէ՞ս կրնար աքթիւ ձեւով ծառայել որպէս գործադիր մարմիններու անդամ ՝ ե'ւ քաղաքական կազմակերպութեան մը , ե'ւ կրթութեան ու մշակոյթին նուիրուած կազմակերպութեան մը , ե'ւ եկեղեցւոյ , ե'ւ դպրոցի ՝ առանց իյնալու «երկու տէրերու ծառայ» բարդ իրավիճակին մէջ: Հարցումը տեղին է , սակայն այսօրինակ հարցեր կը վերաբերին հասարակ մահկանացուներուս , ոչ Գէորգ ին նման մեծութեան մը , ոչ իր նման անշահախնդիր, բարի նկարագրով, յստակատես , խելացի , կազմակերպ , բայց տարօրինակօրէն համեստ , պատկառազդու հսկայի մը:
Եկէք , սիրելի հայրենակիցներ, Գէորգը ապրող , շնչող տեսնող Քեսապցիներ, ցկեանս նահատակութեան չենթարկենք Գէորգն ու Գէորգին նման հայ գրագէտները եւ իրենց գրականութիւնը :Հայ գրականութիւնը մէկդի չշպրտենք , սերունդները դաստիարակենք Գէորգ ի փիլիսոփայութեամբ, գուրգուրանք մեր պատանի ու երիտասարդ Գէորգներուն վրայ , որոնց թիւը շատ է այս գիւղին մէջ , որպէսզի չորբանան անոնք եւ իրենց տաղանդները չդառնան յում պէտս: Այստեղ հոյակապ , քաղաքավար, բանիմաց ուսանողութիւն , երիտասարդութիւն կայ , եկէք անոնց վրայ գուրգուրանք բարի ուսուցիչ , նպատակ հետապնդող դաստիարակ , հայ դպրութեան անխոնջ ծառայ Գէորգ Աբէլեանի սկզբունքներով:
Թող այս քանի մը խօսքը մխացող խունկ ու կնդրուկ համարուին , եւ , երկու կաթիլ արցունք ՝ մեծութեանդ անմեռ յիշատակիդ , թանկագին ընկեր:

«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»«»

0 comments:

Հայտնեք Ձեր կարծիքը՝